vata, pitta en kapha

Als vata, pitta en kapha in balans zijn, zijn we gezond. Is dit niet het geval dan voelen we ons niet goed of zijn we ziek. Wanneer er balans is hangt af van de persoon. De ene mens is meer vata, meer pitta of meer kapha dan een iemand anders. De constitutie waarmee we de wereld in komen bepaalt dit. Qua uiterlijk is de indeling als volgt: 
1. Vata: smal postuur, droge huid, breekbare nagels, donker haar met de neiging tot kaalheid, grote tanden en kleine donkere ogen, hoge stem; 
2. Pitta: normaal postuur, lichte huid, normale nagels, normaal haar, normale tanden, indringende groen-grijze ogen, duidelijke spraak; 
3. Kapha: stevig postuur, vette huid, grote nagels, dik haar, sterke, witte tanden, grote blauwe ogen, lage stem. 
Natuurlijk kun je zelf eigenschappen hebben van één, twee of drie types. Voor Ayurveda is het onderscheid van belang bij de consultatie en behandeling. Vata, pitta en kapha hebben een specifieke functie bij bepaalde lichaamsprocessen: 
1. Vata: ademhaling, bloedcirculatie, zenuwstelsel en spieren; 
2. Pitta: spijsvertering, stofwisseling en hormoonhuishouding; 
3. Kapha: groei, gewrichten, vorming van cellen en weefsels. 
Wat voor de een normaal is, is dat voor een ander niet. De lichamelijke conditie bijvoorbeeld verschilt van nature ook: 
1. Vata: hogere polsslag, lichte slaap, droge, harde ontlasting, weinig seks, onregelmatige eter; 
2. Pitta: normale polsslag, gewone slaap, frequente ontlasting, regelmatig seks, kan veel eten; 
3. Kapha: lagere polsslag, diepe slaap, weinig ontlasting, constant seks, eet weinig. 
Ook de geestelijke conditie verschilt van nature: 
1. Vata: levenslustig, enthousiast, creatief, geeft gemakkelijk geld uit, vrolijk, initiatiefrijk, avontuurlijke dromen, goed korte termijngeheugen; 
2. Pitta: doortastend, charmant, accuraat, zuinig,strijdvaardig, scherpzinnig, dromen over rijkdom, goed algemeen geheugen; 
3. Kapha: sociaal, rustig, vriendelijk, vrijgevig, spaarzaam, liefdevol, romantische dromen, goed langetermijngeheugen. 
Bij lichamelijke problemen of ziekten kan de oorzaak te maken hebben met een teveel van een van de drie energieën. Dit kan ook voorkomen bij mensen die meer van het een of het andere type zijn. 
1. Vata: ondergewicht, constipatie, asthma, bronchitis, onvruchtbaarheid 
2. Pitta: maagzweer, gezichtsproblemen, bloedarmoede, leverstoornissen 
3. Kapha: overgewicht, gebrek aan eetlust 

Bron: Ayurveda in de Praktijk, Anil Kumar Mehta – Ank-Hermes uitgeverij